|
 NİĞde Alaaddİn
Camİİ
Klasik Selçuklu mimarisinin
erken örneklerinden biri olan Niğde Alaaddin Camii, Alaaddin Keykubat zamanında,
Abdullah bin Beşare tarafından 1223 yılında yaptırılmıştır. Mimarı Sıddık
bin Mahmut ile kardeşi Gazi'dir.
Doğu cephesinde bulunan ve
duvar yüksekliğini aşan portali, bezemelerin en yoğun olduğu yerdir. Pek
az boşluk kalacak kadar geometrik (yarım daire, yarım yıldız, sekiz kollu
yıldız v.s.) motiflerle işlenmiştir. Portal dişi 7 sıra mukarnaslıdır.
Niş üzerindeki 3 satırlık kitabe camiinin kim tarafından ve ne zaman yapıldığı
hakkında bilgiler içermektedir. Kitabenin iki yanında bulunan iki kabartma
araştırmacılar tarafından kadın başı ya da arslan başı olarak yorumlanmaktadır.
Basık kemerli giriş kapısının kemer taşlarının uçları testere dişi biçimindedir.
Kuzeydoğu köşesindeki minarenin yanında, daha küçük ikinci bir portal daha
bulunmaktadır.
Camii kareye yakın dikdörtgen
planlıdır. Yapı iki sıradan dörder ayakla üç nefe ayrılır. Diğerlerine
nazaran daha geniş olan orta nefin tavanı dört mukarnas sırası ile örülmüş
ve burada aydınlık feneri bulunur.
Mihrap önü tavanı yan yana
üç kubbe ile örtülüdür. Batıdaki kubbe sekiz bölümlü mukarnaslı tromplara
sahiptir. Doğudaki kubbe ise iki pandandif ve iki tromp üzerine oturur.
Mihrap nişi beş köşeli ve mukarnaslıdır. Yan bordürlerde geometrik
motifler yoğunluktadır.
Alaaddin Camii, taş işçiliği,
orjinal minaresi, iç mekandaki kubbe sayısının artışı ve aydınlık feneriyle
Anadolu Selçuklu camilerinin en iyi örneklerindendir.
NİĞde
Sungur Bey Camİİ
İlhanlı Sultanı Ebusaid'in
hükümdarlığı zamanında Seyfeddin Sungur Ağa tarafından 1335 yılında yaptırılmıştır.
Kesme taştan yapılmış, dikdörtgen planlı Sungur Bey Camii, doğu ve güney
portalleri ile mihrabının taş süslemeleri Selçuklu Devri özelliklerini
arz eder. Süslemelerde kıvrık dallar arasında arslan, griffon başları,
yırtıcı kuşlar, at, ceylan tasvirleri dikkat çekmektedir. Ayrıca güney
portalinde, kapı kemerinin üzerinde çift başlı kartal tasviri ve her iki
portalde yer alan gotik tarzındaki süslemeler ilginçtir.
Camii, orjinalde üçer basık
kemerle destekli ve üç nefliydi. Daha geniş olan orta nef üç kubbe, yan
nefler ise üçer çapraz tonozla örtülüydü. Camii, 18. yüzyılda yandığından
dolayı üst örtü ağaç direklerle desteklenmiş, orjinal durumunu kaybetmiştir.
Halen Niğde Dışarı Camii'de
bulunan sedef kakmalı ahşap minberinin kitabesinde, camiinin Büyük Sultan
Ebusaid zamanında, Seyfeddin Sungur Bey'in emriyle, usta Hoca Ebubekir
tarafından yapıldığı yazılıdır.
Sungur Bey Camii'nin çift
minareli portalinin olması, gotik ve islam sanatının birlikte görülmesi
nedeniyle ayrı bir özelliğe sahiptir.
|
