İlçeye adını veren Hacı Bektaş-ı Veli, bugün İran sınırları içerisinde bulunan İran sınırları içerisinde bulunan Horasan'da 13. yüzyılda dünyaya gelmiştir. Hacı Bektaş ilk eğitimini dönemin ünlü düşünürü Ahmet Yesevi'den almıştır.

Hacı Bektaş o yüzyıllarda Türklerin doğudan batıya göçlerini izleyerek Anadolu'ya gelişi Anadolu Selçuklularının siyasi ve iktisadi düzenlerinin bozulduğu, yönetimde bölünmelerin ortaya çıktığı bir devreye rastlamıştır. Hacı Bektaş bu dönemde şehir şehir, köy köy gezerek Türk birliğinin sağlanması, Türk gelenek ve göreneklerin islam inancıyla birleşmesi için çaba harcamıştır. Sulucakarahöyük'te kurduğu okulda öğrenciler yetiştirmiş, Türk dili ve kültürünün yabancı etkilerden ve her türlü yozlaşmadan korunması için çalışmıştır. 

İçinde Hacı Bektaş Veli'nin ve Balım Sultan'ın Türbeleri'nin bulunduğu 3 avlulu külliyede; cami, çamaşırhane, hamam, aş evi, konuk evi ve çeşmeler yer alır.

Hacı Bektaş Veli Müzesi

Müze olarak ziyarete açılan Dergah birbiri ardına sıralanan üç avludan ibarettir. 

1. Avlu (Nadar Avlusu): Büyük, kemerli bir kapı ile avluya girilir. Hemen sağda 1902 yılında inşa edilmiş 'Üçler Çeşmesi' yer alır. Aynı avlu içinde çamaşırhane ve hamam da bulunmaktadır.

2.Avlu (Dergah Avlusu): Buraya giriş Üçler Kapısı' olarak adlandırılan bir kapı vasıtasıyla girilir. Kapının hemen sağında 1554 tarihinde yaptırılan 1875 yılında Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın kızı tarafından Mısır'dan gönderilen arslan heykelinin yerleştirilmesinden sonra 'Arslanlı Çeşme' adını alan çeşme bulunmaktadır. Bu avluda Osmanlı Sultanı II. Mahmut zamanında yaptırılan bir Cami, dergaha gelen misafir ve yolcuların karşılandığı  Konuk Evi ve Aş Evi yer alır. Meydan Evi'nin bitişiğindeki Kiler Evi'nin alt katında dergahın kıymetli eşyaları ve yiyecekleri depo edilmekte idi. 

3. Avlu (Hazret Avlusu): Altılar kapısı ile girilir. Girişte hasbahçe, sağ tarafta derviş ve baba mezarları bulunur. Karşı tarafta Selçuklu mimarisi özelliklerini aksettiren ve Orhan Gazi zamanında yaptırılan Hacı Bektaş Veli Türbesi yer almaktadır. Türbeye Selçuklu motiflerinden oluşan mermer bir kapı ile girilmektedir. Hacı Bektaş'ın inzivaya çekildiği Çilehane ve Kırklar Meydanı bu bölümdedir.

Hacı Bektaş'ın yeşil sandukalı türbesi, yeşil puşide ve çeşitli şamdanlarla donatılmış, kalem işi süslemeler ve yazı motifleriyle tezyin edilmiştir. Kırklar Meydanı'nın doğusunda Horasan Erleri'nin mezarları, batı tarafta çelebilere ait olduğu söylenen mezarlar ile Güvenç Abdal'ın türbesi bulunmaktadır. Hazret Avlusu'nun sağında 1519 yılında yaptırılan Hacı Bektaş'tan sonra gelen Balım Sultan Türbesi yer alır.