Paşabağlarına
1km. uzaklıktaki Zelve, Aktepe'nin dik ve kuzey yamaçlarında kurulmuştur.
Üç vadiden olaşan Zelve Ören Yeri, peribacalarının en yoğun olduğu yerdir.
Vadideki peribacaları sivri uçlu ve geniş gövdelidir.
Zelve
9. ve 13. yüzyılda hıristiyanların önemli yerleşim ve dini merkezlerinden
biri olmuş; aynı zamanda rahiplere ilk dini seminerlerde bu yörede verilmiştir.
Yamaçların
dibinde yeralan 'Direkli Kilise' Zelve'deki manastır hayatının ilk yıllarına
aittir. Kilise süslemelerinde tercih edilen kabartma haçlar daha çok ikonoklastik
düşünce ile yakından ilgilidir. İkonoklastik Dönem öncesine tarihlenen
Balıklı, Üzümlü ve Geyikli Kiliseler vadinin önemli kiliselerindendir.
1952
yılına kadar iskan edilmiş vadide manastır ve kiliselerden başka yerleşim
yerleri, iki vadiye açılan tünel, değirmen, cami ve güvercinlikler bulunmaktadır.
